HUIBERT JACOBUS BUDDING  (1810 - 1870)

Huibert Jacobus Budding was de zoon van Willem Budding , burgemeester van Rhenen en eigenaar van een bierbrouwerij. Budding studeerde van 1828 tot 1834 theologie in Utrecht en nam als student deel aan de Tiendaagse Veldtocht om de Belgische Opstand neer te slaan. Na zijn studie werd hij in 1834, het jaar van de Afscheiding, hervormd predikant te Biggekerke op het eiland Walcheren. Deze gemeente stond als orthodox bekend. Budding volgde in het orthodoxe spoor van zijn voor- ganger met zijn voorkeur voor de oude schrijvers en zijn afkeer van de Evangelische Gezangen. Deze gezan- gen bezongen volgens hem meer het gedachtegoed van de Verlichting met de nadruk op deugdzaamheid dan traditionele thema's van de gereformeerde theologie als de zondigheid van de mens en de verlossing alleen door de genade van God. De Psalmberijming van 1773 werd door hem om dezelfde reden veroordeeld en hij gaf de rest van zijn leven de voorkeur aan de oude berijming van Petrus Datheen. Dit viel in goede aarde bij de bevindelijk gelovigen in Zeeland, waar veel verzet was geweest tegen de invoering van de "nieuwe" psal- men.  

1 april 1836 scheidde ook Budding zich af van de Hervormde Kerk. Gedurende enkele maanden was hij bezig met wat de eerste van vele rondreizen zou worden langs de afgescheiden gemeenten in Nederland. In juli was hij weer terug in Biggekerke, waar zich inmiddels een afgescheiden gemeente had gevormd. Budding was hiervan de eerste predikant. In de maanden hierna organiseerde hij in geheel Zeeland een groot aantal afge- scheiden gemeenten (Middelburg, Sint-Jan ten Heere, Goes, Nieuwdorp, Borssele, Heinkenszand, Baarland, Kruiningen, Krabbendijke, n, Oud-Vossemeer, Sint Philipsland, Nieuwerkerk, en Groede). In februari 1837 werd hij de predikant van de gezamenlijke Zeeuwse afgescheiden gemeenten, die inmiddels ruim 1000 leden telden. Vooral onder de bezoekers van de gezelschappen vond de Afscheiding veel aanhang. Budding was een charismatische persoonlijkheid. Met name over zijn vermogen om mensen in te schatten deden veel verhalen de ronde. Hij was zeer impulsief en kende grote hoogten en diepe dalen. Soms was hij weken niet in staat om te preken en liet dan zelfs zwarte kleden over de preekstoel hangen als teken van rouw. Zijn compromisloze instelling bracht hem in veel conflicten, hoewel hij in de persoonlijke omgang als vrien- delijk bekendstond. Budding had veel aandacht voor de gewone man, wat bijdroeg tot zijn grote populariteit in bevindelijke kring. Hoewel van gegoede komaf leefde hij sober en gaf veel weg, ook wel ten koste van zijn eigen gemeenteleden. Onder het kruis (1839-1844) In 1839 raakte Budding in conflict met een groot deel van zijn gemeenten. Voor vergaderingen van meer dan 20 personen was toestemming van de overheid vereist. Een groot aantal afgescheidenen werd beboet vanwege het organiseren of bijwonen van kerkdiensten. Met name predikanten en ouderlingen kregen veel hoge boetes en verschillenden van hen brachten korte of langere tijd in de gevangenis door. Gewone gemeenteleden kregen te maken met inkwartiering van soldaten. Een deel van de Afgescheidenen vroeg in januari 1839 aan de over- heid om erkenning als godsdienstige gemeente en deed afstand van de naam "gereformeerd". Zij verenigden zich als Christelijke Afgescheiden Gemeenten. Budding en Ledeboer verbraken formeel hun betrekking tot de Afgescheidenen. Andere gemeenten weigerden echter de naam "gereformeerd" op te geven en de "vrijheid" aan te vragen. Zij verenigden zich in 1844 deels onder de naam Gereformeerde Gemeenten onder het Kruis. Dit waren met name de meer conservatieve, bevin- delijk ingestelde gemeenten. Op hen bleven de beperkende maatregelen van de Nederlandse regering van kracht. Budding was een van de belangrijkste leiders van de behoudende stroming. Hij had in januari 1839 net zeven maanden (18 juni 1838 - 15 januari 1839) doorgebracht in de gevangenis in Middelburg. In december 1842 en januari 1843 werd Budding bij verschillende zittingen van de rechtbank veroordeeld tot 18.600 gulden aan boetes veroordeeld. Onder invloed van een bezoek van de Zwitserse Reveilman César Malan vroeg Budding uiteindelijk toch de vrijheid aan. Hierna werd hij op 31 maart 1844, na een jaar gevan- genschap, vrijgelaten. Bij de Gereformeerde Kerken onder het Kruis die in dat jaar ontstonden heeft hij zich dan ook alsnog niet aangesloten. In 1843 zit Budding dus gevangen en kan dus niet in Nieuwerkerk voorgaan. Van Farowé wil dan niet langer Christelijk Afgescheidenen op de preekstoel, maar neemt zijn toevlucht tot predikanten van de Gemeenten onder het Kruis. Zo komt hij in contact met Cornelis van den Oever. (zie verder hieronder bij deze predikant). (naar Wikipedia) Een prekenbundel van ds. Budding is bewaard gebleven. Wilt u een gedeelte van een preek van Ds. Budding lezen? (Lees verder)